Kamienna Grodza-Krępiec-Dziewięć Włók

Odcinek Motławy od śluzy Kamienna Grodza do wsi Krępiec jest stosunkowo często odwiedzany przez małe motorówki, czy kajaki. Mogą tędy swobodnie płynąć także jachty mieczowe z położonym masztem, jeśli przejdą pod niskim mostem zamykającym Marinę Gdańsk. Most ten już niedługo będzie jednak przebudowany na zwodzony. Ze względu na niskie, często nieoznakowane linie wysokiego napięcia, i liczne mosty, na całej trasie należy poruszać się z położonym masztem. Ponieważ najczęściej pokonujemy ten odcinek płynąc "pod prąd", od Gdańska, dlatego szlak opisuję w tym kierunku. Z tego względu również brzeg prawy i lewy będzie zgodny z opisem, a więc patrząc "pod prąd

Pozostałe odcinki Motławy są opisane tutaj:

• Motławą do Gdańska - od Martwej Wisły do Mariny Gdańsk (klikamy)
• Wokół Gdańska: szlak Starej Motławy (klikamy)
  
• Wokół Gdańska: szlak Wyspy Spichrzów i Ołowianki (wkrótce)
• Wokół Gdańska: Szlak Opływu Motławy (klikamy)
  
• Motławą na Żuławy Gdańskie:
  :::: Marina Gdańsk - Kamienna Grodza (klikamy)
  :::: Krępiec - Suchy Dąb (klikamy)
  :::: Suchy Dąb - Ptaszniki/Czatkowo (wkrótce)

 Aby obejrzeć mapkę w powiękzeniu kliknij na nią

Motława. Gdańsk-Krępiec-Mokry Dwór-Wiślina-Lędowo

Śluza Kamienna - stopień wodny Kamienna Grodza
Opis tego odcinka Motławy rozpoczynamy od Śluzy Kamiennej. Śluza ta składa się z właściwej komory śluzy oraz jazu z zastawką. Nad śluzą przechodzi most, a obok na prawym brzegu znajdują się ruiny młyna. Śluza jest od wielu lat nieczynna i pozbawiona wrót, jednak w jej komorze zabudowano wrota przeciwpowodziowe Kamienna Grodza. Chronią one Gdańsk przed zalaniem w przypadku wezbrania wód Motławy. Od tych wrót obiekt ten zyskał obecną nazwę Kamienna Grodza.

Owe wrota stały się obecnie prawdziwym utrapieniem dla wodniaków, ponieważ zamykają się samoczynnie. Nie byłoby to problemem, gdyby nie niewielka tolerancja mechanizmów, co niestety powoduje, że nawet niewielki wzrost poziomu wody, niezagrażający zalaniem Gdańskowi, oznacza przymknięcie lub zamknięcie owych wrót. W konsekwencji wypływając z Gdańska na kilkugodzinny rejs Motławą na Żuławy wracając możemy zastać wrota... zamknięte.
Portal Pomorski Szlak Żeglarski monituje RZGW, aby wrota kamienna Grodza były - przynajmniej w sezonie letnim od maja do końca września -  blokowane położeniu zamkniętym i odblokowywane dopiero w sytuacji faktycznego zagrożenia powodziowego (co zdarza się nie częściej niż raz - dwa razy w ciągu sezonu). Co istotne - kiedyś tak właśnie było.

Orunia i Olszynka
Po minięciu stopnia wodnego Kamienna Grodza - dawnej Śluzy Kamiennej płyniemy prostym i uregulowanym odcinkiem rzeki. Prawy brzeg to fragmenty umocnień, stanowiące element Kamiennej Grodzy. W umocnieniach co pewien czas pojawiają się kamienne walce zakończone stożkowatymi kopułami. To "Kamienne Dziewice", mające niegdyś utrudniać szturmującym Gdańsk dostęp do śluzy. Od strony zachodniej mury są wysokie i dość dość dobrze zachowane, schodząc skośnie aż do rzeki. Od strony wschodniej niższe i zrujnowane.


Zachodni brzeg Motławy tuż za Kamienną Grodzą - fot. Piotr Salecki (maj 2010)

Zaraz za Kamienną Grodzą z Motławą z obu stron łączy się Opływ Motławy. Od wschodniej strony jego dwa ujściowe ramiona przerwane są wysepką z fragmentem umocnień. Uwaga! Nie wpływamy w ramię północne (to bliżej Gdańska), gdyż pod wodą znajdują się resztki umocnień Kamiennej Grodzy. Wyraźnie widać resztki drewnianych pali. Opływem Motławy możemy w kierunku wschodnim dotrzeć aż do Martwej Wisły w pobliżu mostu Siennickiego. Większe jednostki zostaną po pewnym czasie zatrzymane przez niskie mostki. Dalej, na końcowym odcinku Opływu Motławy są również kolejne wrota przeciwpowodziowe Wrota Żuławskie, podobnie jak wrota Kamienna Grodza zamykane automatycznie.

Opływ Motławy w kierunku zachodnim to ślepa odnoga, mocno zarośnięta. Ale warto tu wpłynąć, bo znajdujące się tu bastiony są bardzo dobrze zachowane. Uwaga na wodną roślinność i różnego rodzaju podwodne przeszkody (zatopione konary drzew).


Wschodni brzeg - ujście Opływu Motławy - fot. Piotr Salecki (maj 2010)


Umocnienie brzegów gabionami - narzut kamienny osłonięty nierdzewną siatką - fot. Piotr Salecki (maj 2010)


Wschodni brzeg Motławy za Kamienną Grodzą - fot. Piotr Salecki (maj 2010)

Wschodni brzeg Motławy za Kamienną Grodzą - fot. Piotr Salecki (maj 2010)

Po minięciu Opływu Motławy na horyzoncie widać most. Odcinek do mostu jest prosty. Zachodni brzeg to ziemne, skarpowe nabrzeże, chaszcze i krzaki, zabudowania fabryczne. Brzeg wschodni najpierw skarpowy, umocniony gabionami. Gabiony to umocnienia brzegu kamieniami osłonięte siateczką z nierdzewnego drutu. Następnie przed mostem brzeg to betonowe nabrzeże z barierką, ze ścianką larsena. Przed mostem linia wysokiego napięcia. Żadnego oznakowania nie ma.

Tuż z za mostem rzeka gwałtownie, pod kątem 90^o skręca w lewo, w kierunku wschodnim. Od tego miejsca klimat szybko się zmienia. Pojawiają się stare zabudowania, domy podcieniowe, zabudowania z pruskiego muru. Wpływamy w krainę Żuław Gdańskich. Od razu widać również kolejny mostek. Oba brzegi obwałowane, umocnione są wysokim murkiem oporowym z płyt, przeważnie zasłoniętym przez trzciny. Na dole piasek, krzaki, trzciny. Brzeg przyjazny. Co pewien czas prywatne pomościki wędkarskie, zacumowane łodzie wiosłowe, kajaki, rowery wodne. Na obu brzegach widać pojedyncze domy, których dachy wystają ponad obwałowania.


Zachodni brzeg Motławy tuż za Kamienną Grodzą - fot. Piotr Salecki (maj 2010)

Kładka dla pieszych pomiędzy ulicami Olszyńska-Przybrzeżna - fot. Piotr Salecki (maj 2010)

Przed nami kładka dla pieszych w ciagu ulic Olszyńska-Przybrzeżna, przed nim rzeka lekko skręca w prawo. Coraz więcej budynków, dobrze widocznych zza wałów, na lewym brzegu domy mieszkalne, na prawym budynki wyglądające na zabudowania przemysłowe. Rzeka cały czas osłonięta wałami wzmocnionymi murkiem oporowym z płyt. Za mostkiem Motława zakręca w prawo. Na prawym brzegu dobrze zachowany zabytkowy budynek. Po około 2 kilometrach przed nami most kolejowy (i przepust rurowy), za którym rzeka skręca w lewo. Należy uważać, bo to jedno z "dzikich" kąpielisk okolicznych mieszkańców. Przed mostem nieoznakowana linia energetyczna. Za mostem dużo dogodnych miejsc biwakowych.

Most kolejowy do Portu Północnego - fot. Piotr Salecki (2008)

Po przepłynięciu około 4,5 km przed nami nowy most most obwodnicy Trójmiasta a zaraz za nim zakręt w prawo, przy którym uchodzą do Motławy Radunia i Czarna Łacha. To już wyłącznie szlaki kajakowe.
Za ujściem Raduni Motława mocno meandruje. Na polanach, które opływa rzeka, pasą się krowy i konie.
Budynki na tym odcinku to miejscowość Krępiec.



Rzeka meandruje przed miejscowością Krępiec, na malowniczym półwyspie często pasą się konie  - fot. Piotr Salecki (2008)

Po przepłynięciu około 2,5 km rzeka skręca w prawo pod kątem prostym. W tym miejscu charakter Motławy mocno się zmienia. Rzeka mocno się zwęża i jest płytsza. Po lewej stronie odcięte stacją pomp starorzecze Motławy do którego uchodzi Kanał Królewski (płynąc kajakiem po przenoskach dotrzemy do Martwej Wisły). Po około 500m metrach niski mostek. To najdalsze miejsce Motławy, do którego udało mi się dopłynąć jachtem z położonym masztem. Pod mostkiem przepłyną naprawdę niskie jednostki. Po minięciu dalszych 500m metrów na lewym brzegu ujście kanału, zakończone po około 700m stacją pomp. Jesteśmy na wysokości miejscowości Dziewięć Włók.

Most na wysokości miejscowości Dziewięć Włók to najdalsze miejsce Motławy, do którego dotarłem jachtem z położonym masztem - fot. Piotr Salecki (2010) aktualizacja 2018 - tego mostu juz nie ma, jest inny, wyższy

Piotr Salecki (marzec 2020)

• Opis archiwalny do 2018 roku - tutaj