Pojezierze Iławskie

To drugie co do wielkości pojezierze w Polsce. To obszar, który został wyodrębniony z makroregionu Pojezierza Mazurskiego. Zamyka się między dolnym biegiem Wisły na zachodzie, a środkowym biegiem rzeki Pasłęki na wschodzie. Regionalnie graniczy od zachodu z Doliną Kwidzyńską  (Powiślem), od północnego-zachodu z Żuławami i Wysoczyzną Elbląską, a od wschodu z historyczną Warmią.

Kształtem podstawowy szlak Pojezierza Iławskiego przypomina pochyloną na zachód i nieco pokraczną literę H, gdzie jej lewą nogę stanowi Jeziorak, Płaskie, Ewingi a prawą odcinek jezior Szeląg, Drwęckiego, Ruda Woda i Bartężek. Rolę poziomej "kreseczki" spełnia Zatoka Kraga i jezioro Dauby, Kanał Iławski oraz odcinek Kanału Elbląskiego i Kanału Ostródzkiego. Tak jak w przypadku Mazur, jest tutaj mnóstwo atrakcyjnych dla turystyki jezior, nie połączonych z głównym szlakiem żadnym przesmykiem czy kanałem. Część, zwłaszcza mniejszych jezior i zatok objętych jest strefą ciszy. Po 2013 roku strefy ciszy w wielu miejscach przestały obowiązywać.

Wyjątkowość Pojezierza Iławskiego
Tu znajduje się Jeziorak, będący także najdłuższym jeziorem w Polsce, który odciska na Pojezierzu Iławskim swoje piętno. To największe jezioro pojezierza, tu jest najwięcej portów, przystani, największy ruch na wodzie. Leży na nim największa śródlądowa wyspa w Europie - Wielka Żuława. Z kolei mniejsze jeziora to oaza ciszy i spokoju, królestwo przyrody.
Na Kanale Elbląskim znajdują się pochylnie - unikatowy zabytek techniki. Pochylnie służą do pokonania dużej różnicy poziomu wody na relatywnie krótkim odcinku zamiast tradycyjnych śluz. Na naszym portalu Kanał opisany jest w odrębnym dziale Kanał Elbląsk).

Jeziora Pojezierza Iławskiego
Pojezierze Iławskie to również dziesiątki jezior, które nie są ze sobą połączone. W rozumieniu niniejszego opracowania opisuję jednak tylko te szlaki wodne Pojezierza Iławskiego, które połączone są ze sobą, tworząc szlak żeglowny. Jest on częścią Pomorskiego Szlaku Żeglarskiego, a także łączy się z innymi polskimi szlakami wodnymi.

A więc będą tu opisywane jeziora: Jeziorak, Mały Jeziorak, Płaskie, Ewingi, Dauby, Ilińsk, Sopelek, Kopki, Krebs, Ruda Woda, Bartężek, Sambród, Piniewo, Budwity, Drwęckie, Pauzeńskie, Szeląg Wielki i Szeląg Mały. Osią południkową Pojezierza Iławskiego jest systemat Kanału Elbląskiego, który łączy ze sobą powyższe jeziora. Kanały, wchodzące w skład systemu Kanału Elbląskiego, oraz śluzy i inne obiekty hydrotechniczne, zostały opisane w dziale Kanał Elbląski, natomiast w dziale Pojezierze Iławskie znajdują się odnośniki lub przekierowujące do nich linki.

• Zestawienie jezior Pojezierza Iławskiego opisywanych na mojej stronie wraz z linkami jest tutaj

Obiekty hydrotechniczne
Na szlaku Pojezierza Iławskiego zlokalizowane są śluzy, wrota bezpieczeństwa i unikatowe pochylnie na Kanale Elbląskim, dzięki którym różnice poziomu wody pokonujemy na specjalnych wozach transportowych poruszających się na szynach.

• Wrota bezpieczeństwa - tutaj
• Śluza Miłomłyn - tutaj
• Śluza Zielona - tutaj
• Śluza Ostróda - tutaj
• Śluza Mała Ruś - tutaj
• Pochylnie - schemat, budowa, działanie - tutaj
  
• Pochylnia Buczyniec - tutaj
• Pochylnia Jelenie - tutaj
• Pochylnia Oleśnica - tutaj
• Pochylnia Kąty - tutaj
• Pochylnia Całuny - tutaj
• Godziny otwarć obiektów hydrotechnicznych od Gdańska do Iławy - tutaj

Pojezierze Iławskie możemy podzielić na trzy odgałęzienia:

• wschodnie: od śluzy Miłomłyn, przez śluzę Zielona do jeziora Drwęckiego, dalej przez śluzę Ostróda do Jeziora Pauzeńskiego i śluzę Mała Ruś do jezior Szeląg Wielki i Mały;
• zachodnie: od śluzy Miłomłyn do jeziora Dauby, Jeziorak, Ewingi i Płaskie;
  
• północne: od śluzy Miłomłyn, przez jezioro Ilińsk, Bartężek, Ruda Woda, Sambród i Piniewo.
  

Połączenia z innymi szlakami wodnymi
Pojezierze Iławskie jest częścią Pomorskiego Szlaku Żeglarskiego. Kanał Elbląski łączy jeziora Pojezierza Iławskiego, niczym kręgosłup z Elbląskim Węzłem Wodnym. Z Elbląga można popłynąć dalej rzeką Elbląg na Zalew Wiślany i Kaliningradzki, lub Kanałem Jagiellońskim na szlak Pętli Żuławskiej (Rzeki Delty Wisły), czyli Nogat, Szkarpawę, Wisłę Królewiecką, Wisłę. Wisłą możemy popłynąć w doł rzeki na szlak Zatoki Gdańskiej i Po Wodach Gdańska, a w górę rzeki - do pozostałych polskich szlaków wodnych. 

Ograniczenia prędkości
W rejonie Iławy i Ostródy wprowadzone są ograniczenia prędkości i zakaz wytwarzania fal. W Iławie obowiązują już od kilku lat, w Ostródzie zostały wprowadzone w 2017 roku.

Piotr Salecki (grudzień 2015, aktualizacja czerwiec 2016, marzec 2017, listopad 2020)



Aby powiększyć mapkę kliknij na nią lub tutaj
Mapka archiwalna jest tutaj

Jeziorak - Miłomłyn