Śluza Ostróda

Śluza Ostróda
jest typową śluzą na szlaku Kanału Elbląskiego i Pojezierza Iławskiego. Oprócz śluzy Ostóda są jeszcze śluzy Miłomłyn, Zielona i Mała Ruś.

Wymiary komory śluzy są następujące: długość 34,19 m, szerokość 3,55 m (jeszcze węższa jest śluza Mała Ruś - o szerokości zaledwie 3,19 m). Pierwotnie komory śluz Miłomłyn i Zielona zbudowane były z drewnianych bali i zostały przebudowane na betonowe w latach 1925-1926. Komora śluzy Ostróda zbudowana z cegły w latach 1931-1932. Jedynie śluza Mała Ruś nie uległa zmianom i ma do dzisiaj komorę murowaną z cegły. Wrota śluz zbudowane są z drewnianych bali, pokrytych poszyciem z drewna (dębowego lub sosnowego).

W trakcie remontu pochylni Kanału Elbląskiego również śluzy poddano kompleksowej modernizacji i remontowi. Dawne tradycyjne rozwiązania, funkcjonujące od czasu budowy kanału, zostały zamienione na "sterowanie pilotem". Tradycyjne mechanizmy napędowe wrót były dotychczas napędzane ręcznie - za pomocą korby. Wrota otwierały się przy pomocy łańcucha sprzężonego z drewnianą belką, zamocowanego do podstawy pomostu komunikacyjnego. Niestety, tego już nie zobaczymy, a szkoda. Z pewnością ulżyło to pracy operatorów śluz, ale z drugiej strony było żywym zabytkiem hydrotechnicznym. Teraz mamy operatora z pilotem, a z obu stron śluzy semafory świetlne. Na pocieszenie dodam, że dawny, "ręczny" system sterowania można w każdej chwili przywrócić, chociaż wymaga to ponownego montażu części zdjętych elementów. W przypadku awarii elektroniki umożliwi to jednak śluzowanie.

Śluza Ostróda ma wrota dwuskrzydłowe. Różnica poziomów wody w śluzie wynosi 2,04 m. Przed śluzą możemy z obu stron zacumować do drewnianego pomostu z polerami. W okolicy śluzy znajdują się również znaki żeglugowe, łaty wodowskazowe. Śluza wyposażona jest w sygnalizację świetlną.

W komorze śluzy Ostróda na ścianach bocznych są wnęki z krzyżami cumowniczymi (polerami), natomiast w odróżnieniu od chociażby śluzy Miłomłyn czy Ostróda - krzyże cumownicze są rozmieszczone w jednym a nie w dwóch rzędach. Wpływając do śluzy od strony niskiej wody możemy po prostu nie dosięgnąć polerów rozmieszczonych dużo wyżej.
W tej śluzie nie ma również nie ma na koronie (czyli brzegach śluzy) spotykanych w innych śluzach dużych pachołów cumowniczych, zwykle usytuowanych w pobliżu wrót.

W górnej głowie śluzy Ostróda jest most, którym przebiega droga prowadząca od centrum miasta do obwodnicy przy trasie E-7 (Gdańsk-Warszawa). Pod mostem jest przejście ze strony śluzy (stroną północną) z wyjściem po schodkach na brzeg kanału, lub na biegnącą górą drogę.

Miejsca do cumowania to pomosty cumownicze po obu stronach śluzy. W śluzie Ostróda od strony górnej głowy (tam gdzie jest most), przy północnym brzegu. Natomiast od strony dolnej głowy śluzy  - po obu stronach są miejsca w kanale, gdzie można zacumować. Miejsca te sa jednak często zajęte przez cumujące tu jednostki RZGW lub inne prywatne. W okolicy śluzy znajdują się również znaki żeglugowe, łaty wodowskazowe.

Piotr Salecki (wrzesień 2016)

Warto przeczytać także

• Opis archiwalny, aktualny do 2015 roku - tutaj
• Godziny otwarć mostów i śluz na całym szlaku od Gdańska do Iławy - tutaj