Gdańsk - Motława - pomosty cumownicze dawnego tramwaju wodnego

W latach 2007-2012 stworzono w Gdańsku projekt "Program ożywienia dróg wodnych w Gdańsku" którego elementem była budowa przystanków dla linii tramwajów wodnych. W ramach tego projektu wybudowano przystanki w formie pływających pomostów na Motławie przy przystani żeglarskiej Żabi Kruk, przy Zielonym Moście, przy Targu Rybnym, przy przystani Sienna Grobla i przy Wiosny Ludów/Stępkarskiej oraz na Martwej i Śmiałej Wiśleprzy przystani Tamka,  w Górkach Zachodnich w pobliżu pętli autobusowej. Tramwaje wodne cumowały też do istniejących nabrzeży w Górkach Zachodnich przy NCŻ, w Sobieszewie. Na terenie portu zostały zaplanowane przystanki przy Nabrzeżu Zbożowym, przy Twierdzy Wisłoujście, Westerplatte a także przy latarni Morskiej i w Brzeźnie (przy Falochronie Zachodnim w wejściu do portu). W początkowym zamyśle tramwaje wodne miały pływać Martwą Wisłą do Przegaliny i Świbna, ale nigdy nie podjęto konkretnych projektów dotyczących budowy infrastruktury dla tramwaju wodnego w tych portach i tej linii nie uruchomiono.
W trakcie kursowania tramwajów wodnych niektóre przystanki zlikwidowano (tzn. tramwaje wodne przestały przy nich cumować a infrastruktura pozostała) m.in. przy przystani Tamka i w Górkach Zachodnich przy pętli autobusowej.

Po wybudowaniu przystanków i zmodernizowaniu nabrzeży kursy tramwajów wodnych realizowano do czasu wybuchu pandemii, kiedy to zostały zawieszone. Po okresie pandemii miasto Gdańsk całkowicie z nich zrezygnowało. Z przystanków mogą korzystać na podstawie umowy i za dodatkową opłatą armatorzy mniejszych jednostek przewożących turystów, przeważnie w rejsach nieregularnych, chociaż pojawiają się też armatorzy oferujące stałe rozkłady rejsów.

Przystanek tramwaju wodnego w Górkach Zachodnich przy pętli autobusowej przebudowano na przystań kajakowo-wodną - informacje o niej tutaj.

Uwaga! Na Wodach Motławy za Mostem Stągiewnym i Zielonym w kierunku południowym są na Starej i Nowej Motławie liczne obniżone nabrzeża, przystosowane do cumowania jednostek turystycznych. Przy wielu z nich są tabliczki z zakazem cumowania, a zakaz ten nie ma żadnego racjonalnego powodu. W okolicy Zielonego Mostu podczas remontu nabrzeży, część z nich obniżono z zamiarem udostępnienia ich do krótkotrwałego cumowania turystom wodnym. Po pewnym czasie pojawiły się tam znaki zakazu cumowania.  Wiele z tych miejsc jest opisanych i omówionych przy locji Motławy - tutaj

Wykaz przystanków tramwajów wodnych w Gdańsku

• Motława lewy brzeg - Żabi Kruk. Przy przystani Żabi Kruk. Osobny obniżony pomost pływający.
  Przystanek włączony do infrastruktury przystani.
  
• Motława lewy brzeg - Zielony Most. Przy moście od strony południowej. Osobny pomost pływający.
• Motława lewy brzeg - Targ Rybny, w narożniku rzeki przy Baszcie Łabędź.  Osobny pomost pływający.
• Motława prawy brzeg - Sienna Grobla. Przy przystani żeglarskiej Sienna Grobla. Osobny pomost pływający. Przystanek włączony do infrastruktury przystani.
• Motława lewy brzeg - Wiosny Ludów/Stępkarska. Na wysokości ul. Stępkarskiej. Osobny pomost pływający.
• Martwa Wisła - wody portowe - lewy brzeg. Nabrzeże Zbożowe.
• Martwa Wisła - wody portowe - prawy brzeg. Twierdza Wisłoujście, w kanale okalającym Twierdzę. Nabrzeże zostało zmodernizowane i przystosowane do cumowania tramwaju wodnego i innych jednostek (np. jachtów). Obecnie w tym miejscu stowarzyszenie dzierżawi nabrzeże i zorganizowało przystań żeglarską.
• Martwa Wisła - wody portowe prawy brzeg. Westerplatte. Przy nabrzeżu gdzie cumują statki Żeglugi Gdańskiej. Bez budowy osobnej infrastruktury.
• Martwa Wisła - wody portowe. Latarnia Morska. Przy nabrzeżu portowym. Bez budowy osobnej infrastruktury.
• Martwa Wisła - wody portowe. Brzeźno. Przy nabrzeżu portowym wzdłuż Falochronu Zachodniego. Bez budowy osobnej infrastruktury.
• Martwa Wisła prawy brzeg (patrząc od Gdańska lewy) - Stogi - przystań Tamka. Przy przystani Tamka. Osobny pomost pływający. Przystanek włączony do infrastruktury przystani.
• Martwa Wisła prawy brzeg (patrząc od Gdańska lewy) - Sobieszewo. Nabrzeże Sobieszewo w miejscu gdzie nabrzeże jest obniżone, bez budowy osobnej infrastruktury.
  
• Śmiała Wisła - lewy brzeg. Górki Zachodnie - w pobliżu pętli autobusowej. Przystań wybudowana od podstaw włącznie z regulacją brzegu. Obecnie przystanek zmodernizowany i przekształcony w przystań kajakowo-wodną. Informacje o niej tutaj
• Śmiała Wisła - lewy brzeg. Górki Zachodnie - Narodowe Centrum Żeglarstwa. Przy nabrzeżu NCŻ, bez budowy osobnej infrastruktury.

Piotr Salecki (2023)


Przystanek tramwaju wodnego Wiosny Ludów/Stępkarska - fot. Piotr Salecki (2022)