Od redakcji Piotr Salecki, tel. 501 647 139 piotr@zalewwislany.pl |
Stronę tę stworzyłem, aby zachęcić wodniaków do pływania po największym i najbardziej zróżnicowanym szlaku wodnym w Polsce - Pomorskim Szlaku Żeglarskim. Do współredagowania strony zachęcam wszystkich, którzy chcieliby podzielić się swoimi doświadczeniami. Tym którzy już pomogli - dziękuję tutaj. Chętnie udzielę wszelkich porad. Do zobaczenia na wodzie! Ahoj! Więcej: :: redakcja :: misja :: pomagają nam |
Rzeka Elbląg w Elblągu
jest przeważnie skanalizowana. Krajobraz nadbrzeżny jest przeważnie zurbanizowany. Zabudowania Elbląga, przestrzenie portowe, hale fabryczne... Zabudowania przemysłowe przeplatają się jednak co pewien czas z odcinkami niezagospodarowanymi, opuszczonymi nabrzeżami, gdzie rośnie bujna trawa i dzikie chaszcze. Zdarzają się też perełki - jak przycupnięte nad pojedyncze domki z dostępem do linii brzegowej, a nawet własną "wnęką" portową. Na tym odcinku rzeki obowiązują już przepisy Urzędu Morskiego. Musimy uważać na większe statki, które mogą tu manewrować a także pchacze z barkami, statki białej floty - tradycyjne i wodoloty.
:::: miejski odcinek rzeki Ebląg - opis w kierunku południowym do jez. Druzno
Od peryferiów Elbląga do obrotnicy
Pojawiające się na wschodnim brzegu zabudowania przemysłowe umownie przyjmuję za granicę "miejskiego" odcinka rzeki. Charakterystycznym punktem jest tutaj komin w biało-czerwone pasy, który widzimy zresztą z bardzo daleka i stojący za nim kratowy maszt. Mijamy linię wysokiego napięcia (wysokość ok. 24 metrów). Tuż za linią na wschodnim brzegu przystań KSW "Elbląg" - opis tutaj. Dalej nabrzeże portowe ze ścianką larsena. Na nabrzeżu bocznica kolejowa. W tym miejscu często cumują pchacze z barkami z węglem z Kaliningradu. Od zachodniej strony mijamy ujście kanału Jagiellońskiego. Przed dziobem most kolejowy i zaraz za nim drogowy Unii Europejskiej, Aby pod nimi przepłynąć trzeba położyć maszt. Na wschodnim brzegu bardzo okazały budynek elewatora zbożowego z herbem Elbląga. Dokładnie naprzeciwko, na drugim brzegu, widzimy żółty budynek z czerwoną dachówką. To siedziba JachtKlubu Elbląg w Hotelu Wodnik - opis tutaj. Wejście do portu jachtowego jest nieco dalej, dobrze oznakowane (w nocy światła czerwone i zielone w główkach). Port JachtKlubu w latach 2011-2012 przeszedł generalną modernizację i przebudowę.
Na wschodnim brzegu betonowe, wysokie nabrzeże, przy którym od kilku lat cumuje stale duży, pełnomorski kuter rybacki (obecnie kuter cumuje w innej części portu). Dalej na wschodnim brzegu basen Harcerskiego Ośrodka Wodnego "Bryza" - opis tutaj.
Tuż przed mostami drogowym na zachodnim brzegu nabrzeża i place składowe Portu Elbląg. Znak na brzegu 13 kilometr rzeki Elbląg (kilometraż ustawiony jest "z prądem" a więc w kierunku przeciwnym do opisywanego). Na wschodnim brzegu terminal pasażerski z przyczółkiem promowym. Pod mostami w wodzie pale przy brzegach. Za mostami na wschodnim brzegu kanał prowadzący do basenu portowego Stoczni Elbląg. Na początku kanału zlokalizowany nieczynny kolejowy most obrotowy - zdjęcia i opis tutaj. Uwaga! Nad kanałem przechodzi również niska, nieoznakowana linia wysokiego napięcia a dalej rury i kable. Na zachodnim brzegu, kilkadziesiąt metrów dalej, basen techniczny Urzędu Morskiego. Rezyduje tu także Wydział Oznakowania Nawigacyjnego - często na brzegu widać różnego rodzaju pławy, boje i inne znaki nawigacyjne.
Na wschodnim brzegu wysokie, betonowe nabrzeże Alstomu - obecnie niewykorzystywane do obsługi statków. Wzdłuż nabrzeża charakterystyczne, pomalowane na żółto słupki z łańcuszkiem. Na horyzoncie widać już na wschodnim brzegu wieżę katedry Św Mikołaja. Na zachodnim nabrzeże ze ścianki larsena a dalej odcinek nieuregulowany - trzciny, chaszcze i kilka prywatnych pomostów cumowniczych.
Na wschodnim brzegu odcinek betonowego nabrzeża przechodzi w nabrzeże obudowane ścianką larsena i wyłożone resztkami drewnianych dalb i odbjnic. Dalej kolejna hala - tym razem ElZamechu.
Naprzeciwko biały, prywatny dom z zejściem do wody, małym slipem i mikroporcikiem. Domek usytuowany jest dokładnie naprzeciwko miejsca pomiędzy halami Alstomu i ElZamechu. Dalej na zachodnim brzegu kolejny prywatny dom nad samą wodą. Zachodni brzeg ma dalej kilkadziesiąt metrów brzegu skośnego, z płyt. Dalej nabrzeże portowe, betonowe - stoją tu pchacze i barki, na brzegu częstym widokiem są hałdy węgla. Za tym nabrzeżem rzeka Elbląg poszerza się na kilkaset metrów. To tak zwana obrotnica portowa. Nad obrotnicą przechodzi linia energetyczna na wysokości 18 m.
Od obrotnicy do mostu zwodzonego Górnego (Niskiego)
Obrotnica to miejsce, gdzie większe statki mogą zawracać lub wymijać się. W elbląskim porcie ma ona kształt podłużnego basenu. Na wschodnim brzegu ciągnie się kolejna hala ElZamechu.
Na północnym brzegu obrotnicy zlokalizowana jest przystań kajakowa - opis tutaj. Charakterystyczny jest biały, nowy, długi budynek przystani, dwa slipy małych łodzi. W wodzie, w północnej części obrotnicy dwie pary olbrzymich dalb. Południowa część obrotnicy jest nieregulowana, skarpowa, porośnięta trzcinami. Przeciwny brzeg to początkowo hala ElZamechu, a następnie starsze budynki hurtownia Delta i firmy Mega. Przy nich, wyglądające na zabytkowe budynki fabryczne, suwnice. Kolejne, przyległe do siebie dwa budynki firm Stokota i Nalko. Nabrzeże na tym odcinku betonowe z metalowym obramowaniem zewnątrznym. Południowy brzeg obrotnicy ma nabrzeże skarpowe, mocno zrujnowane. Odłamy betonu na brzegu i w wodzie. W narożniku była kiedyś przystań klubowa, o czym świadczą resztki hangaru na brzegu. I to już koniec odcinka rzeki z obrotnicą.
Rzeka Elbląg zwęża się. Oś drogi wodnej niewielkim zakosem skręca na wschód. Widać to po kształcie nabrzeża i jego niewielkim poprzecznym załamaniu w tym miejscu. Na lewym brzegu nabrzeże betonowe przechodzi w nabrzeże zakończone ścianką larsena. Osłonięte jest gęsto oponami. Cały czas na nabrzeżu wspomniane wcześniej żółte słupki z łączącymi je łańcuszkami.
Zachodni brzeg to nabrzeże skarpowe, wyłożone betonowymi płytami. Kremowy budynek na prawym brzegu bez żadnych napisów, wyglądający na opuszczony oraz slip - to przystań kajakowa PTTK, użytkowana okazjonalnie przez zawodników - zdjęcia i opis - tutaj. Dalej solidny pomost wychodzący w wodę i wyglądający na starszy budynek (żółty, z czerwonym dachem), to siedziba Służby Celnej i Straży Granicznej. Zdjęcia i opis - wkrotce. Tu odprawiamy się jeśli chcemy popłynąć z Elląga do Kaliningradu. Dalszy odcinek nabrzeża betonowy.
Na wschodnim brzegu kolejne budynki przemysłowe (żółty z zielonym dachem i biały), nie są ulokowane równolegle do rzeki a prostopadle. Są mniejsze, niż poprzednie. Kolejny budynek za nimi znowu jest wysoki. Stoi on na brzegu szerokiego basenu portowego, który wcina się w ląd w kierunku wschodnim.
Na rzece widać już pierwszy most zwodzony, w ciągu ulic Orla-Studzienna. To Most Górny (Niski). Zdjęcia i opis - tutaj. Znak zakazu kotwiczenia.
Przed mostem z zachodniej strony do rzeki uchodzi kanał, który opływa Wyspę Spichrzów. Jego południowy brzeg jest nieuregulowany, porośnięty roślinnością. Na północnym brzegu kanału znajduje się przystań Fala - zdjęcia i opis tutaj. Przystań ma nabrzeża zarówno wzdłuż rzeki, jak i na pewnym odcinku kanału. Uwaga! W kanale bardzo niska, nieoznakowana linia wysokiego napięcia! Jest slip do wodowania niewielkich jednostek i możliwość wypożyczenia kajaków. Charakterystyczną jednostką cumującą na przystani jest biało-granatowy, przedwojenny holownik "Edek" (ostatnio - sezon 2017 - "Edek" cumuje w HOW Bryza). Zielony hangar przystani od strony rzeki ma charakterystyczne graffiti reklamujące wynajem kajaków. Dalej aż do rzeki prowadzą schody, przy nich odcinek niskiego nabrzeża, a dalej z kolei wysokie nabrzeże ze ścianką larsena, ciągnące się aż do mostu. To tutaj zwykle cumują hotelowe statki pasażerskie kiedyś "Fryderic Chopin" obecnie "Polonase" podczas rejsow po Zalewie Wiślanym i Żuławach.
Z kolei na wschodnim brzegu kończy się teren nabrzeży portowych i magazynowych, przechodząc w kilkudziesięciometrowe nabrzeże pasażerskie. Osłonięte jest drewnianymi odbojnicami i wyposażone w niebieskie płotkowe barierki. Nabrzeże jest zarządzane i obsługiwane przez Żeglugę Gdańską. Budynek na nabrzeżu nosi dumną nazwę "Terminal pasażerski Elbląg". Przed nami most zwodzony.
Nabrzeże Bulwar Zygmunta Augusta - od Mostu Górnego (Niskiego) do Mostu Dolnego (Wysokiego)
Mijamy most zwodzony Górny (Niski). Opis i zdjęcia - tutaj. Cały wschodni brzeg, aż do kolejnego mostu zwodzonego Dolnego, to nabrzeże Bulwar Zygmunta Augusta.
Nabrzeże zlokalizowane jest na wschodnim brzegu rzeki Elbląg, pomiędzy mostami zwodzonymi Niskim i Wysokim. Nabrzeże ma długość około 215 metrów i podzielone jest na wysokie (przeznaczone do cumowania statków pasażerskich) i niskie (przeznaczone do cumowania dla turystów wodnych). Obecnie jednak żadne statki pasażerskie tu nie cumują, gdyż przystań Żeglugi Ostródzko-Elbląskiej została przeniesiona w górę rzeki.
Nabrzeże ma na całej długości polery cumownicze. Należy pamiętać o tym, że wspomniane miejsce do cumowania jest otwarte na falowanie ze strony przepływających jachtów i statków, i otwarte dla wszystkich. To także ulubione miejsce spacerów elblążan. Dlatego podczas postoju tutaj warto zostawić na pokładzie choć jednego członka załogi. Blisko stąd do miasta, do sklepów, licznych barów i restauracji.
Po wyremontowaniu nabrzeża oraz po oddaniu do eksploatacji mostów zwodzonych, przystań statków Żeglugi Ostródzko-Elbląskiej, barka gastronomiczna "Maria" i sezonowa wypożyczalnia sprzętu wodnego "Nurwid" przeniosły się w górę rzeki. Obecnie - 2017 - "Nurwid" nie funkcjonuje a "Maria" odpłynęła z Elbląga.
Zachodni brzeg rzeki na tym odcinku to niskie, uregulowane na całej długości nabrzeże z polerami cumowniczymi, przystosowane do cumowania małych jednostek. Gałęzie drzew zwieszają się niekiedy nad samą wodę. Za nabrzeżem skarpa, przechodząca w porośnięty trawą plac.
Od mostu Dolnego (Wysokiego) do ujścia rzeki Fiszewki
Z prawej strony za kładką (przebudowywaną do 2012 roku) odcinek nabrzeża z pochylnią, przypominającą slip i zaraz dalej, wysokie betonowe nabrzeże z polerami cumowniczymi. Na wschodnim brzegu nabrzeże skarpowe, wyłożone kawałkami betonowych płyt (zwanych, o ile dobrze pamiętam, trylinkami), a przy samej wodzie zakończone betonową, podłużną opaską. Miejsce nieprzystosowane do cumowania jachtów. Co jakiś czas wprost do wody prowadzą schody. Tu obecnie zlokalizowana jest przystań statków Żeglugi Ostródzko-Elbląskiej, a nieco dalej zacumowana jest barka gastronomiczna Marta (obecnie - 2017 - Marta odpłynęła z Elbląga).
Po kilkudziesięciu metrach, na zachodnim nabrzeżu widzimy charakterystyczny, zabytkowy budynek, przeniesiony tu w całości (za nim "schowany" jest drugi). Przy tym budynku kończy się odcinek nabrzeża dostosowany do cumowania, a zaczyna nabrzeże skarpowe. Przy tym czerwonym budynku jest również stary drewniany pomost i wbite w wodę pale.
Dalej wschodni brzeg staje się bardziej dziki, porastają go drzewa, krzaki i gęste zarośla. Brzeg rzeki regule betonowa opaska, podobnie jak w kanałach. Nie ma żadnych urządzeń cumowniczych. Na zachodnim brzegu brzeg również zabezpieczony jest taką betonową opaską, a wzdłuż rzeki idzie ciąg spacerowy i ulica.
Przed nami most drogowy, a tuż przed mostem, po zachodniej stronie, ujście południowego odcinka kanału opływającego Wyspę Spichrzów (która swój początek miała przy przystani Fala). Północny brzeg kanału to hangar bazy WOPR i Klubu Motorowodnego Szuwarek - zdjęcia i opis - tutaj. W ujściu kanału nieprawdopodobna ilość roślinności wodnej, w wodzie również jakieś paliki.
Za mostem, na wschodnim brzegu niskie nabrzeże z betonową opaską i przeciwpowodziowym murem oporowym. Tu jest zlokalizowany camping PTTK nr 69. W wielu przewodnikach mowa o negatywnym stosunku gospodarzy do wodniaków. Jednak groźny napis "nie cumować" zniknął. Pojawiło się za to kilka krótkich, prostopadłych do brzegu pomostów.
Na zachodnim brzegu dzika roślinność, w wodzie przy brzegu kamienie. Nad wodą przechodzą dwie linie wysokiego napięcia (żadnego oznakowania, nasze dane wysokość 19 i 21 metrów), a na horyzoncie widzimy już kolejny most drogowy trasy Gdańsk-Warszawa. Za campingiem na wschodnim brzegu typowe nabrzeże portowe, obudowane ścianką larsena i wyremontowane w latach 2012-2013. Początkowo pozbawione jest polerów cumowniczych, które jednak dalej się pojawiają. Na brzegu dwa wysokie, charakterystyczne budynki spichlerzy. Na jednym z nich duży banner z ofertą sprzedaży. Na zachodnim brzegu pojawiają się jakieś magazyny. Przy brzegu pozostałości po nabrzeżu portowym, z resztkami polerów. Prawy brzeg odgrodzony jest pasem trzcin. Dalej pojawiają się prywatne pomosty i ogródki działkowe.
Tuż przed mostem drogowym trasy Warszawa-Gdańsk rzeka mocno zakręca w prawo a następnie w lewo. Za mostem na wschodnim brzegu ujście płytkiej rzeczki Kumieli, przypominającej kanał. Przy jej "dzikie" kąpielisko i miejsce "biesiadowo-grillowe". Z kolei na zachodnim brzegu wąskie ujście Fiszewki, mocno zasłonięte roślinnością nadbrzeżną. Dalej Fiszewka się poszerza. Jej opis i zdjęcia - tutaj. Na Elblążce widać kolejny most - kolejowy.
Dalszy odcinek rzeki do jeziora Druzno opisany jest - tutaj.
Elbląski węzeł szlaków wodnych
Elbląg to węzeł wodny, gdzie krzyżują się ważne szlaki wodne:
O wszechkontroli i totalzgłaszaniu
Osłupiałem, gdy w jednym z artykułów w branżowej prasie, na temat rzeki Elbląg, przeczytałem: "Przy wychodzeniu na wody Zalewu lub wracając z tego kierunku, we własnym dobrze pojętym interesie należy poinformować o naszej obecności placówkę Straży Granicznej, która zresztą zgodnie z ustawą może zatrzymać nas i skontrolować". Przez chwilę myślałem, że Autor pisze o Bałtijsku czy Kaliningradzie! Spieszę więc poinformować Czytelników, że czasy wszechkontroli i totalzgłaszania minęły bezpowrotnie! Straż Graniczna w całym regionie ani myśli o uprzykrzaniu wodniakom wypoczynku jakimiś kontrolami - w dobrze pojętym żeglarskim interesie. Nie ma również żadnego obowiązku zgłaszania się jachtów, gdy płyniecie do/z Elbląga. Oczywiście, musicie się liczyć z reakcją gdy złamiecie przepisy (patrzcie na znaki ograniczenia prędkości czy zakazu falowania) a także gdy będziecie wskazywali na zbytnie "zmęczenie"... Natomiast owszem, możecie zadzwonić do Kapitanatu Portu - oficer dyżurny (55 234 77 11) podyktuje Wam aktualną prognozę pogody na Zalewie Wiślanym...
Piotr Salecki (lipiec 2016,a ktualizacja czerwiec 2017)
Odpowiedzi
Dodaj nową odpowiedź