Już wkrótce aktualizacja treści po remoncie i przebudowie portu w latach 2022-2024.
Frombork to najbardziej znany port na południowym brzegu Zalewu Wiślanego. Swoją rozpoznawalność zawdzięcza Mikołajowi Kopernikowi, słynnemu astronomowi. Liczne zabytkowe obiekty położone są na Wzgórzu Katedralnym, a wieża katedry jest doskonałym punktem orientacyjnym, widocznym także z drugiego brzegu Zalewu. Kopernik, Katedra, Planetarium, to słowa – klucze, przyciągające turystów przyjeżdżających autokarami i przypływających statkami białej floty. W latach 2022-2024 port przeszedł gruntowną modernizację, niestety we Fromborku dla żeglarzy wciąż nie ma wyodrębnionej tylko dla nich mariny.
Gdzie cumujemy we Fromborku?
We Fromborku są trzy miejsca gdzie mogą cumować jachty:
- Narusa Wodna Przystań przy Molo (dawny port pasażersko-jachtowy) - około 250 metrów na zachód od Portu Frombork - opis tutaj
- Port Złota Rybka, około 700 metrów na zachód od portu Frombork) - opis tutaj
- port Frombork, z przystanią statków, przystanią rybacką i miejscem dla żeglarzy - który opisuję poniżej
Metryczka przystani
|
| nazwa: | Port Frombork | alternatywna: |
|
| ulica: | Portowa 2 | kod, miasto: | 14-530 Frombork |
| strona www | | e-mail | |
| telefon | 55 243-72-19 | | |
| typ przystani | Urzędu Morskiego, osłonięta | średnia głębokość
| 2,5 metra |
| cumowanie | burtą | Liczba miejsc | ~40 burtą do nabrzeża
|
| infrastruktura | Nabrzeża cumownicze, przyłącza wody i prądu na nabrzeżach, wc przy placu zabaw dla dzieci. Slip (patrz uwagi w opisie).
|
| ostrzeżenia nawigacyjne | Na zachód od falochronu zachodniego (zachodniej głowicy wejściowej) podwodne przeszkody, oznaczone żółtą boją. Przy obu falochronach wejściowych, będących jednocześnie nabrzeżami, cumują okresowo statki pasażerskie, Straży Granicznej, Urzędu Morskiego. Przy wejściu do portu przy niskim stanie wody występują spłycenia. Należy trzymać się bliżej zachodniej strony.
|
uwagi
| Łączność: kanał 16 vhf. W latach 2022-2024 port przeszedł generalną przebudowę.
Bosmanat czynny jest w dni powszednie od ~07.00 do 15.00, w sezonie codziennie od 07.00 do 19.00. W porcie są kamery monitoringu. Na zachód od portu Wodna Przystań Narusa przy Molo. W ciągu kilku lat (2025-2027) planowane jest pogłębienie portu i toru podejściowego do 3,5 m. |
Wizualizacja zrealizowanej przebudowy portu pracowni Aquaprojekt
Wizualizacja zrealizowanej przebudowy portu pracowni Aquaprojekt
Panorama portu - fot. Piotr Salecki (czerwiec 2025)
Panorama portu i nieczynnej przystani jachtowo-pasażerskiej. Archiwum Biura Rozwoju Dróg Wodnych w Gdańsku - fot. Marek Czasnojć. Aby obejrzeć zdjęcie w powiększeniu - kliknij
PORT Z PRZYSTANIĄ RYBACKĄ I MIEJSCEM DLA ŻEGLARZY
Port składa się z falochronów (falochron zachodni jest dłuższy), kanału portowego i basenu portowego, o kształcie zbliżonym do prostokąta z nierównymi bokami, rozszerzającego się nieco w kierunku południowym. Oba falochrony i wszystkie nabrzeża mają miejsca przeznaczone do cumowania burtą.
Zmiany po remoncie
Remont przeprowadzony w latach 2022-2024 całkowicie zmienił wygląd portu. Zlikwidowano wcinający się w ląd od strony zachodniej basen portowy, który dawał znakomitą osłonę przed falowaniem i stanowił akwatorium do portowych manewrów. Basen portowy pogłębiono do 2,5 metra i poszerzono, w części południowej utworzone zostały nowe, krótkie nabrzeża. Obecny kształt falochronów i nabrzeży - według opinii żeglarzy - spowodował wzrost falowania w całym porcie. Po przeprowadzonym remoncie zlikwidowano kontenerowy barak Straży Granicznej, służący jako prowizoryczne przejście graniczne. Wyjazd ze slipu jest utrudniony, z powodu montażu ogrodzenia które ogranicza manewrowość zestawom z przyczepą.
Manewry podejściowe
Podchodzimy torem podejściowym, prowadzącym od pławy FRO na głównym torze wodnym Zalewu. Jachty żaglowe balastowo-mieczowe w zasadzie nie muszą trzymać się toru podejściowego i mogą swobodnie halsować, uważając na (nieliczne już) sieci. Tor podejściowy w 2025 roku pogłębiono do 2,5 metra, do 2027 roku planowane jest pogłębienie do 3,5 metra.
Najpierw - z daleka - widzimy wieżę katedry (przy dobrej pogodzie widać ją z drugiego brzegu, np. z portu w Piaskach). Przy nawigacji "na oko" pamiętajmy, że wieża musi pozostawać nieco po prawej stronie naszego kursu - wtedy będziemy płynąć wprost na wejście do portu. Głowice obu falochronów wejściowych - pomalowane są w skośne, czarno-żółte pasy. Na brzegu wschodnim, nieco w głębi, widać zwieńczony antenami budynek bosmanatu.
Już z daleka widzimy cumujące po obu stronach Falochronu Zachodniego statki białej floty. Czasem statki te cumują też do falochronu wschodniego - od strony kanału portowego (Nabrzeże Bosmańskie). Stanowi to poważne utrudnienie dla wpływających jachtów, gdyż sam kanał ma szerokość około 25 metrów (w najwęższym miejscu 20 metrów) i należy zachować dużą ostrożność. Po zacumowaniu przy Nabrzeżu Bosmańskim statku pasażerskiego robi się wąsko, a minięcie się z kutrem czy jachtem płynącym z naprzeciwka może być trudne lub niemożliwe. Ze względu na okresowe spłycenia, trzymajmy się bliżej prawego falochronu i prawej (zachodniej) strony kanału portowego.
Wpływamy do portu
Od samego początku, podczas podchodzenia do portu lub manewrów w pobliżu uważajmy na jednostki profesjonalne. A więc łodzie i kutry rybackie, statki urzędu morskiego i straży granicznej, które tutaj pobierają paliwo oraz na szczególnie ruchliwą białą flotę. Choć teoretycznie zalecane jest manewrowanie w portach na silniku, ja nie trzymam się ślepo tego prawidła. Szczególnie przy dużym wietrze i fali, gdy śruba jachtu często wyskakuje z wody (przy silniku zaburtowym, oczywiście), wolę wpłynąć „w główki” na żaglach, mając silnik w pogotowiu, „na luzie” i dopiero pod osłoną falochronów zrzucić żagle. Co prawda „w główkach” sytuacja często potrafi się zmienić, wiatr nagle odkręca o 180 stopni, ale bądźmy na to przygotowani. Pod osłoną falochronów zmniejsza się jednak siła i wielkość fali, co jest przecież bardzo istotne. Jeżeli mamy sprawną załogę, możemy, przy korzystnym (czyli półwiatrowo-baksztagowo-fordewindowym) wietrze wpłynąć w kanał portowy na żaglach i dopiero wtedy wykonać cyrkulację pod wiatr, zrzucić żagle i spokojnie manewrować dalej na silniku.
Falochron Zachodni
Mijamy falochrony, przy czym bardziej wysunięty w stronę Zalewu jest Falochron Zachodni (zwany także Pirsem Pasażerskim). Falochron z trzech stron służy także jako nabrzeża cumownicze. Nabrzeże Czołowe (głowica falochronu) jest do tego wykorzystywane sporadycznie - po pierwsze ze względu na skutki falowania od Zalewu, a po drugie dlatego, że jest stosunkowo krótkie (około 20 metrów). Po obu dłuższych stronach falochronu zachodniego cumują statki pasażerskie. Po około 35 metrach Falochron Zachodni odchodzi nieco ukosem w kierunku wschodnim. Po około 70 metrach osłania nas także Falochron Wschodni. Nabrzeża przy falochronach płynnie przechodzą w nabrzeża wykorzystywane przez rybaków (po stronie wschodniej) i żeglarzy (po stronie zachodniej). Motorówki policyjne i innych służb cumują w różnych miejscach.
Falochron Wschodni i Kanał portowy
Falochron Wschodni ma od strony wewnętrznej nabrzeże przeznaczone do cumowania - to wysokie Nabrzeże Bosmańskie. Cumują tu statki pasażerskie, Urzędu Morskiego, Straży Rybackiej. Potem nabrzeże obniża się i zmienia nazwę na Nabrzeże Wschodnie. Cumują tu kutry i łodzie rybackie, motorówki policyjne.
Po zachodniej - prawej stronie kanału portowego - dalszy odcinek brzegu to Nabrzeże Jachtowe. To nabrzeże betonowe, z odbojnicą z elastomeru, przyłączami prądu i wody.
Gdzie możemy zacumować jachtem?
- Falochron Zachodni - Pirs Pasażerski
- Nabrzeże Czołowe - głowica falochronu. Wysokie, krótkie (około 20 metrów). Ze względu na falowanie miejsce do cumowania jachtem wyłącznie awaryjnie.
- Nabrzeże Pasażerskie (od strony otwartego Zalewu). Długość ok. 50 metrów. Wysokie, dla statków pasażerskich. Jachtem wyłącznie awaryjnie.
- Nabrzeże Odpraw (od strony Kanału Portowego). Wysokie, dla statków pasażerskich (bliżej wyjścia na Zalew - około 35 metrów) oraz dla jachtów cumujących do odprawy granicznej (bliżej kanału portowego, około 15 metrów)
- Falochron Wschodni
- Nabrzeże Bosmańskie (wysokie) długość ok 60 metrów. Jachtem cumujemy wyłącznie awaryjnie, po uzyskaniu zgody Bosmanatu Portu.
- Basen Portowy
- Nabrzeże Północno-Zachodnie - rezydenckie. Długość około 15 metrów. Dla jachtów MKŻ "Dal".
- Nabrzeże Zachodnie - dla jachtów. 45 metrów. Burtą do nabrzeża zmieści się 6 jachtów, dlatego często cumuje się tu dziobem do kei, rzucając kotwicę z rufy.
- dalszy odcinek Nabrzeża Wschodniego (przedłużenie Nabrzeża Bosmańskiego). Długość 50 metrów. Tu cumują kutry i łodzie rybackie, motorówki policyjne. Okazjonalnie jachty - po konsultacji z rybakami i Bosmanatem Portu.
- Nabrzeże Południowe - długość 25 metrów. Tu cumują łodzie rybackie. Okazjonalnie jachty - po konsultacji z rybakami i Bosmanatem Portu.
- Nabrzeże Przyslipowe - długość 13 metrów. Tu cumują łodzie rybackie okazjonalnie.
Czasem jachty, po uzgodnieniu z rybakami, szukają miejsca przy przeciwległym nabrzeżu - Wschodnim, wciskając się pomiędzy kutry a policyjną motorówkę w zachodniej części basenu. W czasie okolicznościowych imprez czy regat często panuje tu ogromny tłok.
Cumowanie do Falochronu wschodniego i Nabrzeża Wschodniego
Uwaga! W wyjątkowej sytuacji możemy poprosić bosmana o zgodę na zacumowanie w kanale portowym, przy nabrzeżu wschodnim, na odcinku od wejścia do budynku bosmanatu. Odcinek ten jest podwyższony, wychodzimy po drabinkach. Jednak przy wietrze od strony Zalewu fala może okazać się dokuczliwa a falowanie grozić uszkodzeniem takielunku o wyższe w tym miejscu nabrzeże. Na zdjęciu panoramy podejściowej widać jachty cumujące w tym miejscu, gdyż „tratwy” w basenie portowym miały po 6 jednostek...
Po zacumowaniu...
Tymczasem jednak, po dobiciu i zacumowaniu w miejscu oznaczonym na mapce literą A, wypada zameldować o swoim przybyciu bosmanowi portu. Choć nie jest to nasz obowiązek, przy okazji możemy otrzymać aktualną prognozę pogody i wypytać o ewentualne przeszkody nawigacyjne.
Na kei dostępny jest prąd, zlokalizowany w skrzynkach w narożniku basenu. Toalety – niedaleko miejsca postoju jachtów – niebieskie kabiny typu toi-toi dostępne są od maja, choć czasem dopiero w sezonie
Tuż przy porcie zlokalizowana jest stacja kolejowa i przystanek PKS-u. Pociągi nie kursują od 2007 roku, ale obecnie można pojechać na wycieczkę drezyną rowerową. Autobusy kursują do wielu miejscowości, położonych w bliższej i dalszej okolicy. Dojedziemy do Elbląga, Braniewa, Gdańska. Można również wypożyczyć rower i wybrać się na rajd po Wysoczyźnie Elbląskiej.
Morskie przejście graniczne i odprawa graniczna
Po remoncie portu zlikwidowano barakowy pawilon odpraw. Obecnie odprawy graniczne we Fromborku są możliwe po zgłoszeniu 24 godziny wcześniej po zgłoszeniu w SG w Elblągu.
Aby popłynąć na wody Zalewu Kaliningradzkiego należy: 1. Wskazać czy rejs będzie "tranzytowy" na Bałtyk czy do portów Zalewu Kaliningradzkiego. 2. Mieć ważne wizy dla całej załogi i paszporty. 3. Dokonać odprawy granicznej w Elblągu lub Fromborku (należy zgłosić odprawę 24 godziny wcześniej). 4. Zgłosić z wyprzedzeniem płynięcie służbom rosyjskim z uwagami jak w pkt 1. 4. Przepłynąć granicę przy boi granicznej nr 10. Informacji ws rejsów udzielą żeglarze z klubów żeglarskich w Elblągu i na Zalewie Wiślanym. Odprawy graniczne są możliwe, ale w praktyce od 2022 żegluga turystyczna zamarła.
- Straż Graniczna Elbląg: 55 237-64-00,
- Baza Taboru Pływającego Straży Granicznej Stara Pasłęka: 721-961-632.
- Statek Straży Granicznej przy granicy: 785-903-434.
INFORMACJE NAWIGACYJNE I WAŻNE NAMIARY
Tor podejściowy:
z głównego toru wodnego Zalewu tor wodny do Fromborka rozpoczyna pława świecąca FRO. Następnie mamy 3 pławy torowe, 1/F, 2/F, 3/F, i przed samym portem trzy bramki torowe, z czerwonych i zielonych boi.
- Schemat oznakowania nawigacyjnego, charakterystyki świateł i mapa - tutaj
Nabieżniki:
Światło/znak przedni to kratowa wieża z trójkątem, umiejscowiona na końcu basenu portowego. Światło trójsektorowe Dir.WRG Oc.G.5s-143°-146,5°, Oc.W.5s-146,5°-148,5°, Oc.R.5s-148,5°-152°Światło/znak tylny: wieża kościelna.
Na głowicy wschodniej falochronu czerwona kolumna z galerią, głowica falochronu pomalowana jest w skośne żółto-czarne pasy. Światło izofazowe (okres świecenia równy przerwie) czerwone o okresie 2 sekundy.
Na głowicy zachodniej zielona kolumna z galerią, głowica falochronu również pomalowana w skośne żółto-czarne pasy. Światło izofazowe zielone o okresie 2 sekundy.
- Schemat oznakowania nawigacyjnego, charakterystyki świateł i mapa - tutaj
Charakterystyczne punkty w okolicy portu:
Katedra, widoczna z daleka, przy czym pojedyncza, najwyższa wieża położona jest na zachód od wejścia do portu.
Niebezpieczeństwo:
po zachodniej stronie kanału portowego, bliżej brzegu znajdują się kamienne podwodne progi, oznaczone żółtą boją (dawniej były wystawiane dwie boje, druga bliżej brzegu).
Ważne namiary (telefon kierunkowy 55)
- Bosmanat Portu 243-72-19
- Apteka, ul. Rybacka, tel. 504 842 045.
- Informacja Turystyczna w porcie - ul. Portowa 4, tel i fax 243 70 52 (czynna w sezonie)
- Informacja Turystyczna Globus 243 73 54
- Muzeum Mikołaja Kopernika 244 00 71, fax: 244 00 72
Bary
- Idąc z portu do miasta wyjdziemy wprost na placyk, wokół którego zlokalizowane jest kilkanaście barów o różnym standardzie.
Restauracje
- Akcent, ul. Rybacka 4, tel. 243 72 75, 602 321 858.
- Pod Wzgórzem, ul. Pocztowa 15, tel. 243 74 52
- Restauracja w hotelu Kopernik, ul. Kościelna 2, tel: 243 7285, 243 7286.
Wypożyczalnia rowerów:
Globus, tel. 243 75 00, fax: 243 73 54
Prysznice i wc
- na Campingu – ul. Braniewska, tel. 243 77 44
- w Szkolnym Schronisku "Copernicus", ul. Braniewska 11 tel. 243 71 93.
Komunikacja autobusowa i kolejowa
Pociągi już niestety nie kursują. PKS do Elbląga, Braniewa, Gdańska.
Internet
Miasto, zabytki, historia, ważne namiary
http://www.frombork.iq.pl
http://www.frombork.pl
http://www.frombork.prv.pl
http://www.zalew.org.pl
Piotr Salecki (2025)
Warto przeczytać i zobaczyć
- Frombork, opis archiwalny, aktualny do 2020 roku tutaj
- Kamera internetowa w porcie - tutaj
- Śmiała wizja nowego portu - tutaj
- Morski Klub Żeglarski Dal - tel. 515-979-272, strona internetowa - tutaj
Za chwilę wejdziemy do Kanału Portowego. Przy głowicy zachodniej po obu stronach cumuje biała flota.
Taki napis witał wpływających do Fromborka jeszcze w 2001 roku. Fot. Piotr Salecki
Widok na port z wyżyn Katedry. Widać stąd także doskonale, jak pusty jest Zalew Wiślany... Fot. PIotr Chudzikowski
...i widok z nieco innej perspektywy. Fot Piotr Chudzikowski
Panorama basenu portowego. Na pierwszym planie jachty rezydenckie, dalej gościnne. Po drugiej stronie - kutry. Fot. Piotr Salecki (2010)
Portowa gimnastyka... Brak dostatecznej przestrzeni zmusza często do cumowania w tratwach. Fot. Piotr Salecki (2001)
Odpowiedzi
Dodaj nową odpowiedź