Odprawa graniczna Zalew WIślany-Zalew Kaliningradzki

Otrzymaliśmy odpowiedź na nasze pytania dotyczące odpraw jachtów płynących z Zalewu Wiślanego do portów Zalewu Kaliningradzkiego lub tranzytem (bez zawijania do portów rosyjskich i bez odprawy w Bałtijsku) przez Cieśninę Bałtijską do portów polskich.

W nawiązaniu do wcześniejszego maila na temat odpraw granicznych i żeglugi sportowo - rekreacyjnej do Federacji Rosyjskiej przez Zalew Wiślany informuję:

Dokumenty uprawniające do przekroczenia granicy Federacji Rosyjskiej

Obywatele Rzeczypospolitej Polskiej prowadzący żeglugę jednostkami rekreacyjnymi
z Polski do Federacji Rosyjskiej mogą przekroczyć granicę na podstawie paszportu, co pozostaje w zgodzie z art. 3 ust. 1 Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej o warunkach podróży obywateli Rzeczypospolitej Polskiej i obywateli Federacji Rosyjskiej podpisanej w dniu 18 września 2003 r . Ponadto uwzględniając treść art. 1 przytoczonej umowy obywatele państw Umawiających się Stron są zobowiązani posiadać wizy, na podstawie których mogą wjechać, przebywać lub przejechać tranzytem przez terytorium umawiających się państw. Wobec powyższego należy uznać, że wymóg posiadania wizy obowiązuje również osoby przekraczające granicę jednostkami rekreacyjnymi.

Zasady dokonywania odprawy

Szczegółowe zasady i formy dokonywania kontroli omawianych jednostek zostały uregulowane Rozporządzeniem (WE) 562/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. ustanawiającym wspólnotowy kodeks zasad regulujących przepływ osób przez granice (kodeks graniczny Schengen). Zgodnie z pkt. 3.2.5 załącznika nr VI ww. rozporządzenia osoby przebywające na pokładzie pływających jednostek rekreacyjnych przypływających z lub kierujących się do portu znajdującego się w Państwie Schengen nie podlegają kontroli granicznej i mogą wchodzić do portu, który nie jest przejściem granicznym. Jednakże jeżeli wynika to z oceny ryzyka nielegalnej imigracji, a w szczególności w przypadku gdy linia brzegowa państwa trzeciego (np. Federacji Rosyjskiej) znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie Państwa Członkowskiego, dokonuje się odprawy osób lub przeszukania jednostki.

Przedstawione odstępstwa od kontroli granicznej nie obejmują ruchu jednostek rekreacyjnych, które przypływają z, lub kierują się do portów znajdujących się na terytorium państw trzecich, w tym również Federacji Rosyjskiej. Załoga i pasażerowie takich rejsów podlegają obligatoryjnej odprawie granicznej, która jest dokonywana w przejściach granicznych. Kapitanowie jednostek rekreacyjnych nie są zobowiązani do sporządzania list osób przebywających na ich jednostkach. Straż Graniczna wymaga list załóg od kapitanów jednostek pływających na podstawie Konwencji o Ułatwieniu Międzynarodowego Obrotu Morskiego sporządzonej w Londynie w dniu 9 kwietnia 1965 r. lub ustawy z dnia 23 maja 1991r. o pracy na morskich statkach handlowych. Przytoczone akty prawne, które regulują omawianą tematykę na poziomie prawa krajowego i międzynarodowego nie mają zastosowania do jednostek rekreacyjnych. Wobec powyższego wymaganie list załóg od kapitanów jednostek rekreacyjnych jest bezprzedmiotowe.

Przekraczanie granicy na Zalewie Wiślanym

Zasady przekraczania granicy na Zalewie Wiślanym przy wykorzystaniu między innymi polskich lub rosyjskich jednostek rekreacyjnych zostały określone w dwustronnej umowie między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej i Rządem Federacji Rosyjskiej o żegludze po Zalewie Wiślanym (Kaliningradskij zaliw), która została podpisana w Sopocie 1 września 2009 r. Odprawa graniczna jednostek rekreacyjnych, które wypływają z akwenu Zalewu Wiślanego do Federacji Rosyjskiej jest prowadzona w morskich przejściach granicznych Elbląg lub Frombork. Zgłoszenie do odprawy powinno odbywać się za pośrednictwem Kapitanatu Portu w Elblągu lub Bosmanatu Portu we Fromborku. Ponadto można również zgłosić jednostkę do odprawy bezpośrednio w Placówce Straży Granicznej w Elblągu. Uczestnicy rejsu powinni posiadać dokumenty uprawniające do przekroczenia granicy. W przypadku pobytu na jednostce rekreacyjnej osoby, która nie jest obywatelem Polski lub Rosji procedury odprawy nie ulegają zmianie. Należy jednak dokonać analizy wymogu posiadania rosyjskiej wizy przez omawianą osobę w kontekście podpisanych umów pomiędzy państwem, którego obywatel przebywa na pokładzie jednostki, a Federacją Rosyjską. Ponadto, jeżeli dany obywatel państwa trzeciego jest objęty obowiązkiem wizowym w RP i posiada wizę z prawem do jednokrotnego wjazdu, to w momencie jego wyjazdu do FR ulegnie ona wykorzystaniu i tym samym nie będzie on mógł wjechać ponownie na tej samej wizie do RP.

Zgodnie z informacją uzyskaną od Federacji Rosyjskiej wnioski na przejście statków w celu wyjścia na Morze Bałtyckie z portów Zalewu Wiślanego (Elbląg, Frombork) oraz z powrotem wysyła się na 4 godziny przez wyjściem ze wskazanych portów lub przed przejściem przy boi wejściowej nr 1 portu Bałtyjsk do VTS na falach VHF. W celu nawiązania łączności wykorzystywane są następujące sygnały wywoławcze:

VTR – „Kaliningrad – Port Control” na kanale 67,

VTS – „Bałtyjsk Traffic” na kanale 74.

Dodatkowe informacje na temat rosyjskich wymagań związanych z prowadzeniem żeglugi na Zalewie zostały przedstawione na stronie internetowej www.mapkld.ru.

Pozdrawiam, kmdr por. Grzegorz Goryński - rzecznik prasowy komendanta Morskiego Oddziału Straży Granicznej im. płk. Karola Bacza w Gdańsku