Kanał Bartnicki zyskał oficjalną nazwę - teraz to kanał Ducki

Kanał łączący jezioro Ruda Woda (nazywane dawniej Duckim) z jeziorem Bartężek zwyczajowo nazywano Kanałem Bartnickim. Nazwa nieoficjalna funkcjonowała wiele lat, do czasu kiedy radni miejscy z Morąga wystąpili o nadanie kanałowi oficjalnej nazwy Ducki. Nazwa ta oficjalnie obowiązuje od 01 stycznia 2019 roku.

Kanał Bartnicki - obecnie Ducki
Kanał Bartnicki ma długość 900 metrów. Łączy jezioro Ruda Woda (Duckie) z jeziorem Bartężek. Na całym odcinku kanał prowadzi przez teren leśny, a wysoko wznoszące się brzegi pogłębiają niesamowite wrażenie płynięcia w "zielonym tunelu". Kanał nie jest prosty a "meandruje" jak rzeka, w związku z tym mamy ograniczoną widoczność. Nie będzie przesadą ustawienie "oka" na dziobie naszej jednostki. Wzmożona czujność sternika bardzo wskazana.
Pomimo pogłębiania kanału w latach 2011-2012, w ramach prac rewitalizacyjnych Kanału Elbląskiego, mijanie dwóch jednostek w sezonie 2017 oznaczało ryzyko zatrzymania się jednej z nich na mieliźnie.

• Więcej o kanale tutaj

Kanał Bartnicki Duckim - uchwała Rady Miejskiej w Morągu
Po zasięgnięciu opinii przez Burmistrza Morąga w dniu 12 stycznia 2018 r. u Starosty Ostródzkiego Rada Miejska w Morągu w dniu 22 lutego 2018 r. podjęła uchwałę w sprawie wystąpienia z wnioskiem do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji o ustalenie urzędowej nazwy obiektu fizjograficznego – Kanał Ducki. Tak Burmistrz i radni uzasadniali swój wniosek:

Wejście do Kanału od strony jeziora Ruda Woda - fot. Piotr Salecki (2016)

Przedmiotowy obiekt fizjograficzny to kanał o długości ok. 890 m., łączący jezioro Bartężek z jeziorem Ruda Woda. Kanał przynależy do systemu wodnego Kanału Elbląskiego, podobnie jak Kanał Dobrzycki w gminie Zalewo, którego urzędową nazwę ustalił Minister Administracji i Cyfryzacji rozporządzeniem z dnia 13 grudnia 2013 r. (Dz.U. z 2013 r. poz. 1629). Kanał (Ducki) zlokalizowany jest na nieruchomości oznaczonej numerem ewidencyjnym gruntów jako działka 273/2, obręb Wenecja, gmina Morąg w Powiecie Ostródzkim. Kanał nie został dotychczas urzędowo nazwany, ani zgodnie z wcześniej obowiązującym rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. o ustaleniu nazw miejscowości i o numeracji nieruchomości (Dz. U. z 1934 r. Nr 94, poz. 850, z późn. zm.), ani zgodnie z obecnie obowiązującą ustawą z dnia 29 sierpnia 2003 r. o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych (Dz.U. z 2003 r. Nr 166, poz. 1612, z późn. zm.).
Kanał przekopano w początkowym okresie budowy Kanału Oberlandzkiego (Elbląskiego), w drugiej połowie lat 40. XIX wieku. Współrzędne geograficzne punktu początkowego kanału (styk z jeziorem Bartężek) to: 53º 50’ 46’’ szerokości północnej N i 19º 49’ 28’’ długości wschodniej E, natomiast współrzędne geograficzne punktu końcowego kanału (recypient, styk z jeziorem Ruda Woda) to: 53º 50’ 52’’ N i 19º 48’ 51’’ E.

Kanał Bartnicki - od 2019 - Ducki - fot Piotr Salecki (2016)

Według chronologicznie pierwszego opracowania (mapa pochodząca z listopada 1860 roku) inżyniera Schmida (Der Elbing-oberländische Canal [w:] „Zeitschrift für Bauwesen”, Berlin 1861., s. 149-156), ta droga wodna nosiła nazwę Dutz Kanal, czyli w transkrypcji na język polski Kanał Ducki. Takiej nazwy używał twórca tego kanału, Georg Jacob Steenke, m.in. na wykonanej przez siebie „Mapie Kanału Elbląsko-Oberlandzkiego...”, wydanej w Królewcu w 1862 roku. Według Gustawa Leydinga (Słownik nazw miejscowych Okręgu Mazurskiego. Cz. II Nazwy fizjograficzne (zlokalizowane). PTPN, Poznań 1959, s. 136) nazwa niemiecka to Dutzkanal,  nazwą polską (mazurską) jest Kanał Duc, a tak nazwana droga wodna łączy jez. Bartężek z jez. Rudą Wodą. Współcześnie używana jest również potocznie nazwa Kanał Bartnicki. Jest ona konsekwencją błędnie użytej nazwy jeziora Bartężek – tak brzmi bowiem oficjalna nazwa jeziora, nadana zgodnie z zarządzeniem Ministra Administracji Publicznej z dnia 4 kwietnia 1950 r. (Monitor Polski z 1950 r. Nr 52, poz. 588), czyli w konsekwencji pochodzi od formalnie nie istniejącego Jeziora Bartnickiego!



Nazwa ta pojawiła się między innymi w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 1998 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie opłat za szczególne korzystanie z wód i urządzeń wodnych (Dziennik Ustaw z 1998 r. Nr 162, poz. 1127), co zostało z kolei jednokrotnie powtórzone w „Hydronimach” (Nazewnictwo Geograficzne Polski Tom I. Hydronimy Część I. Wody płynące, źródła, wodospady. Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Warszawa 2006, s. 5). Kanał Ducki (błędnie Bartnicki) to jeden z najbardziej uroczych szlaków wodnych Mazur Zachodnich, praktycznie na całej długości wiodący mieszanym, przeważnie bukowym lasem. Szczególnie urzekający jest późną wiosną i latem, kiedy korony drzew łączą się ponad wodą, dając wrażenie płynięcia zielonym tunelem. Według przedwojennych przekazów, uroda Kanału zrodziła legendę źródła jego nazwy, tj. Kanał Ducki bądź Kanał Duc (niem. Dutzkanal albo Duzkanal). Jezioro Ruda Woda (niem. Röthloff See) zwane też bywało Jeziorem Duckim, a więc w konsekwencji Kanał był nazywany Duckim. W języku niemieckim słowo „duzen” oznacza „ty”, w rozumieniu bezpośredniości, przechodzenia i mówienia sobie na „ty”. W przypadku łatwości nawiązywania kontaktów męsko-damskich, miała to ponoć sprawiać wyjątkowa
romantyczność tego szlaku wodnego…
Ustalenie urzędowej nazwy obiektu fizjograficznego – Kanał Ducki, byłoby usankcjonowaniem starej, pierwotnej nazwy tego szlaku wodnego, która liczy sobie co najmniej 160 lat i funkcjonowała w świadomości nie tylko ludności niemieckiej, ale okolicznych Mazurów (wedle „Słownika” Gustawa Leydinga), a także oznaczać będzie skorygowanie niewłaściwie używanej nazwy potocznej. Istniejąca legenda, w powiązaniu z nową, urzędową nazwą, może przyczyniać się do rozwoju ruchu turystycznego i turystyki wodnej.
Ustalenie urzędowej nazwy obiektu fizjograficznego – Kanał Ducki – nie powinno skutkować kosztami finansowymi.

Zobacz także

• Galeria zdjęć tutaj
  
• Galimatias z nazwami kanałów - tutaj
  
• źródła własne i navicula.org.pl