Cumujemy na Motławie w Gdańsku - część 2

Statki pasażerskie "białej floty", w tym duże katamarany typu "Szafir" wykonują w rejonie swoich przystani manewry mogące zaskoczyć przepływających wodniaków. Obracają się o 90, 180 a czasem nawet 360 stopni, płyną wstecz, często nie trzymając się prawej strony toru wodnego.





Stylizowane na pirackie "galeony", statki pasażerskie "białej floty", w tym duże katamarany typu "Szafir" wykonują w rejonie swoich przystani manewry mogące zaskoczyć przepływających wodniaków. Obracają się o 180 lub 360 stopni, płyną wstecz, często nie trzymając się prawej strony toru wodnego. Na wodzie panuje intensywny ruch małych "pływadełek" dla turystów, napędzanych kilkukonnymi silnikami, jachtów, motorówek, kajaków. Wszystko to wymaga od sterników i płynących wzmożonej uwagi  wymaga od prowadzącego jacht zwiększonej uwagi i odpowiedniej reakcji. W tym artykule opisuję manewry statków pomiędzy obrotnicą przy Żurawiu a Zielonym Mostem. Zamieszczone poniżej infografiki pokazują najbardziej typowe manewry statków pasażerskich na tym szlaku.

Statki białej floty cumują na Motławie na odcinku
od ujścia Kanału Raduni do Mostu Zielonego aż w czterech miejscach.

Są to:

  • przystań Zielona Brama
  • przystań Targ Rybny (Rybackie Pobrzeże)
  • przystań Wartka
  • odcinek nabrzeża przed kładką na Ołowiankę

W tym artykule opisuję manewry statków w okolicy przystani Zielona Brama (od obrotnicy). Oprócz tego na Motławie znajdują się przystanki tramwaju wodnego - na opisywanym przeze mnie odcinku  przystanek taki usytuowany jest pomiędzy przystanią Zielona Brama i Wartka oraz prom Muzeum Morskiego, który cumuje na nabrzeżu przy Centralnym Muzeum Morskim, a z drugiej strony pod Żurawiem.

Z opisanych poniżej manewrów statków, tylko ten przedstawiony na rysunku 1 stwarza stałe niebezpieczeństwo dla pozostałych użytkowników dróg wodnych, a zwłaszcza zacumowanych jachtów i powinien być zastąpiony alternatywnym manewrem (na przykład przedstawionym na rysunku 3). Pozostałe manewry przedstawione są w celu
poprawy bezpieczeństwa żeglugi, aby  poprzez poprzez wzrost świadomości i wiedzy sterników mniejszych jednostek turystycznych mogli oni odpowiednio wcześniej prawidłowo reagować na manewry statków pasażerskich.

Niniejszy artykuł nie ma na celu utrudnienia żeglugi i działalności "białej floty", której autor jest wielkim zwolennikiem i sympatykiem a ma być przyczynkiem do poprawy bezpieczeństwa żeglugi. Jestem również przeciwnikiem podejmowanych od czasu do czasu prób zablokowania "białej flocie" żeglugi po Motławie, która powinna tu pływać, koegzystując z innymi użytkownikami dróg wodnych. 

Piotr Salecki
Ciąg dalszy nastąpi.

  • Warto przeczytać: Cumowanie w Gdańsku na Motławie część 1 tutaj


Aby otworzyć rysunek w powiększeniu kliknij na rysunek lub tutaj

Na rysunku 1 statek białej floty typu "katamaran" podchodzi do cumowania przy przystani pasażerskiej "Zielona Brama". Po minięciu kładki obrotowej Świętego Ducha  - w 2019 i na początku 2020 roku w końcowej fazie budowy (pozycja 3) statek gwałtownie skręca pod lewy brzeg Starej Motławy (pozycja 4) i po przepłynięciu w pobliże Mostu Zielonego (pozycja 5) dokonuje obrotu o 180 stopni (pozycja 6) aby zacumować na przystani (pozycja 7). Manewr ten jest bardzo niebezpieczny dla wszystkich jednostek turystycznych, które cumują na Motławie przy obniżonym nabrzeżu przy Moście Zielonym. Praktycznie statek prawie ociera się o to nabrzeże (co widać na zdjęciach) i jakakolwiek cumująca tam jednostka turystyczna zostałaby po prostu uderzona rufą lub burtą statku. Śruby statku wytwarzają również silne zawirowania które mogłyby spowodować zerwanie cum. Jak informują żeglarze, w tym miejscu doszło już do kolizji statku z jednostką turystyczną. Manewr ten pokazany jest na zdjęciu 2 i 3. Podczas takiego manewru nie należy próbować wymijać statku. Portal pomorskiszlakzeglarski będzie interweniował w Żegludze Gdańskiej i Kapitanacie Portu, aby ten manewr został zakazany. Dla ścisłości podkreślam, że intencją autora nie jest zablokowanie "białej flocie" żeglugi po Motławie, która po Motławie może i powinna pływać, a poprawa bezpieczeństwa żeglugi.

Podobny manewr wykonują przy tej przystani mniejsze statki białej floty typu SPJD zwane "patelniami", ze względu na duży dryf podczas manewrów (część jednostek ŻG ma stery strumieniowe co poprawia ich manewrowość). Należy to brać pod uwagę podczas przepływania w ich pobliżu, jednak te mniejsze statki, ze względu na gabaryty, nie zagrażają cumującym tam jachtom.


Aby otworzyć rysunek w powiększeniu kliknij na rysunek lub tutaj

Na rysunku 2 statek białej floty typu "katamaran" podchodzi "standardowo" do cumowania przy przystani pasażerskiej "Zielona Brama". Po minięciu kładki obrotowej Świętego Ducha (pozycja 3) statek płynie środkiem Starej Motławy aby ominąć inne mniejsze cumujące przy przystani statki pasażerskie (pozycja 4) i cumuje, najczęściej podczas manewrów zajmując znaczną część szlaku żeglownego (pozycja 5). Intensywna praca śrub może zakłócić ruch jednostek turystycznych za rufą statku.


Aby otworzyć rysunek w powiększeniu kliknij na rysunek lub tutaj

Na rysunku 3 statek typu "katamaran" podpływa do obrotnicy (pozycja 1), gdzie obraca się (pozycja 2 i 3) i płynąc wstecz (pozycja 4) dopływa do przystani przy Zielonej Bramie gdzie często wymija już zacumowane inne statki (pozycja 5 i 6) następnie cumuje - najpierw dziobem (pozycja 7). Podczas manewrów cumowania statek zajmuje znaczny obszar toru wodnego i nie nalezy w tym czasie go wymijać.


Aby otworzyć rysunek w powiększeniu kliknij na rysunek lub tutaj

Na rysunku 4 statek białej floty typu "katamaran" odcumowuje z przystani (pozycja 1 i 2 ) i płynąc wstecz (pozycja 3 i 4) dopływa do obrotnicy gdzie się obraca (pozycja 5 i 6)
. Na manewy takie muszą zwrócić szczególną uwagę jednostki wpływające/wypływające z Mariny Gdańsk a także płynące prawą stroną Motławy w stronę Zielonego mostu, gdyż statek wykonuje manewr cofania przeciwną stroną toru wodnego (pozycja 3 i 4).


Aby otworzyć rysunek w powiększeniu kliknij na rysunek lub tutaj

Na rysunku 5 statek typu katamaran odcumowuje z przystani w Zielonej Bramie dziobem (pozycja 2). Zalecam wstrzymać się z wymijaniem statku, podczas odcumowywania (pozycja 2), gdyż podczas manewru statek zajmuje prawie całą szerokość toru wodnego a intensywna praca dwóch śrub powoduje silne zawirowania za rufą statku. Ze względu na szerokość statku płynie on aż do obrotnicy przeciwną stroną toru wodnego (pozycja 3 i 4). Po minięciu kładki, na wysokości obrotnicy statek przechodzi na właściwą (prawą) stronę toru wodnego (pozycja 5 i 6). W tej sytuacji jednostki płynące w kierunku Zielonej Bramy na wysokości Rybackiego Pobrzeża muszą uważnie obserwować manewry statku i odpowiednio reagować. Przykład takich manewrów pokazuje zdjęcie nr 4.


Aby otworzyć rysunek w powiększeniu kliknij na rysunek lub tutaj

Na rysunku 6 statek typu SPJD dopływa do przystani przy Zielonej Bramie dziobem (pozycja 1, 2, 3, 4), obracając się tuż przy przystani (pozycja 7, 8, 9). Podczas manewru obracania statek zajmuje dużą część toru wodnego i wymijanie go jednostkami turystycznymi jest niezalecane. Przykład takiego manewru obracania pokazuje zdjęcie nr 1.


Aby otworzyć rysunek w powiększeniu kliknij na rysunek lub tutaj

Na rysunku 7 statek typu SPJD odcumowuje od przystani przy Zielonej Bramie. Podczas tych manewrów (pozycja 1, 2, 3, 4) statek zajmuje dużą część akwatorium Motławy i nie należy go mijać w tym czasie.



Aby otworzyć rysunek w powiększeniu kliknij na rysunek lub tutaj

Na rysunku 8 statek typu "galeon" dopływa do obrotnicy (pozycja 1), gdzie obraca się (pozycja 2, 3 i 4) a następnie płynąc wstecz (pozycja 5, 6 i 7) dopływa do przystani przy Zielonej Bramie gdzie cumuje (pozycja 8). Manewry na obrotnicy (pozycja 2, 3 i 4) często zaskakują turystów wodnych którzy nie wiedzą jakie będą dalsze ruchy statku. W dodatku czasem na tej obrotnicy statki typu "galeon" robią pełny obrót o 360 stopni i płyną z powrotem, co pokazuję na kolejnym rysunku.



Aby otworzyć rysunek w powiększeniu kliknij na rysunek lub tutaj
Na rysunku 9 statek typu "galeon" dopływa do obrotnicy (pozycja 1), gdzie obraca się o 360 stopni (pozycja 2, 3, 4 i 5) a następnie płynie z powrotem (pozycja 6 i 7). Manewry na obrotnicy (pozycja 2, 3 i 4) często zaskakują turystów wodnych którzy nie wiedzą jakie będą dalsze ruchy statku. W dodatku czasem na tej obrotnicy statki typu "galeon" obraca się i płynie tyłem w kierunku przystani Zielona Brama, co ilustruje poprzedni rysunek 8.



Aby otworzyć rysunek w powiększeniu kliknij na rysunek lub
tutaj


Na rysunku 10 statek typu "galeon" odcumowuje z przystani przy Zielonej Bramie (pozycja 1). Podczas tych manewrów (pozycja 2 i 3) statek płynie lewą stroną toru wodnego a na prawą stronę toru wodnego przechodzi na obrotnicy przy Żurawiu. Może się też zdarzyć, że statek po odcumowaniu z Zielonej Bramy od razu przepłynie na prawą stronę toru wodnego. ależy uważać podczas
manewrów odcumowywania i przepływania przez statek pod drugi brzeg Motławy.


Aby otworzyć rysunek w powiększeniu kliknij na rysunek lub tutaj

Rysunek przedstawia trasy w tym rejonie Motławy zalecane dla małych jednostek, rowerów wodnych, kajaków, łodzi z kilkukonnymi sinikami. Trzymanie się na Motławie prawej strony szlaku zwiększa bezpieczeństwo naszego pływania. W wielu wypadkach unikamy krzyżowania trasy naszej jednostki ze statkiem pasażerskim i trzymamy się jak najdalej od stref manewrowania i obracania statków. Brzeg ten ma również liczne miejsca, w których możemy "przycupnąć" aby poczekać aż statek nas wyminie.   


Aby otworzyć mapkę w powiększeniu kliknij na mapkę lub tutaj

Zdjęcie 1. Statek pasażerski typu SPJD obraca się przy przystani Zielona Brama, co zilustrowane jest na rysunku nr 6. Przepływanie za rufą statku jest ryzykowne zarówno ze względu na możliwość kolizji jak i zakłócenie ruchu naszego jachtu przez strumień wody odrzucany przez śrubę napędową statku. Wytężając wzrok zobaczymy kajakarzy trzymających się nabrzeża i czekających na zakończenie manewrów statku. Fot. Piotr Salecki


Zdjęcie 2. Manewr przedstawiony na rysunku 1. Każda jednostka cumująca do widocznego z prawej  strony nabrzeża dla jachtów zostałaby uderzona przez rufę statku. Na pytanie skierowane do kapitana, co zrobiłby, gdyby przy tym nabrzeżu cumowały jachty i czy manewrowałby inaczej odpowiedział "Nie wiem" - fot. Piotr Salecki


Zdjęcie 3. Manewr przedstawiony na rysunku 1. Każda jednostka cumująca do widocznego z prawej  strony nabrzeża dla jachtów zostałaby uderzona przez rufę statku. Na pytanie skierowane do kapitana, co zrobiłby, gdyby przy tym nabrzeżu cumowały jachty i czy manewrowałby inaczej odpowiedział "Nie wiem" - fot. Piotr Salecki


Zdjęcie 4. Załoga niewielkiej łódki z silnikiem szybko skręca aby ustąpić drogi katamaranowi.
Sytuacja opisana jest na rysunku 3 i 5 - fot. Piotr Salecki

Zdjęcie 5. Statek SPJD "Małgorzata" rozpoczyna obracanie. Za rufą statku widoczni kajakarze. Sytuacja opisana jest na rysunku 6 - fot. Piotr Salecki

Zdjęcie 6. Kajakarze rozsądnie czekają aż statek typu SPJD "Małgorzata" zakończy cumowanie. Sytuacja opisana jest na rysunku 6. Fot. Piotr Salecki

Odpowiedzi

Dodaj nową odpowiedź