Rzeki Delty Wisły - Pętla Żuławska - opis archiwalny, aktualny do 2014 roku

To szlak rzeczny, łączący Zatokę Gdańską i Szlak Po Wodach Gdańska z Zalewem Wiślanym i Elbląskim Węzłem Wodnym. Rzeczywiście, główne rzeki tworzą tytułową "pętlę". Można ją opłynąć Wisłą, Szkarpawą i Nogatem. Pozostałe ważniejsze drogi wodne to Wisła Królewiecka, Tuga,  Święta oraz zarośnięta Cieplicówka i szlaki kajakowe Linawa (odcięta stacją pomp) i Liwa.  Liwa jest także dostępna dla małych motorówek i jachtów a ograniczeniem będzie jedynie wysokość  zastawek Wielkiego Upustu  Białej Górze.

Występuje tutaj ogromna ilość zabytków hydrotechnicznych – śluzy, jazy, stacje pomp, mosty zwodzone, obrotowe, pontonowe. Wiele z nich jest niestety nieczynnych, choć w ostatnich latach dokonano napraw i uruchomienia niektórych (na Wiśle Królewieckiej) i planowane są kolejne.

Najważniejszym szlakiem jest Szkarpawa, którą możemy dopłynąć do Zalewu Wiślanego. Znaczenie odzyskuje również Wisła Królewiecka, od Rybiny alternatywna droga wodna do Zalewu. Na rzekach tych podniesiono przed dwoma laty przewody linii wysokiego napięcia, minimalna wysokość to 14,7 metra (jedna linia, od strony  Zalewu wskazuje na 14 metrów). Niestety, w oznakowaniu pozostał bałagan, część znaków pokazuje stare wysokości, co samo w sobie jest skandalem, w żeglarzach może natomiast zasiać cień wątpliwości. Obie rzeki przepłynąłem w 2009 roku Antilą 26 (wysokość od wody do topu masztu od wody 11,8 metra). Niestety w 2011 roku wysokość najniższych linii wysokiego napięcia spadłą - na Szkarpawie obecnie najniższa linia ma zaledwie 12 metrów (na szlaku Rybina-Zalew Wiślany), zaś na Wiśle Królewieckiej 13,5 metra. Czynione są starania aby druty nad Szkarpawą poprowadzić pod dnem rzeki. Mosty zwodzone znajdują się w Drewnicy, Rybinie, Sztutowie, obrotowe w Rybinie i przy śluzie Gdańska Głowa. Mosty otwierane są dość często, w sezonie w dwugodzinnym cyklu. Od 2011 roku godziny otwarć mostów na Szkarpawie w Drewnicy i Rybinie zostały dostosowane do funkcjonowania kolei wąskotorowej (i związanych z tym zamknięć kolejowego mostu obrotowoego w Rybinie). Cały szlak Szkarpawy i Wisły Królewieckiej możemy więc pokonać z postawionym masztem, oczywiście cały czas pamiętając zdanie „druty niżej niż myślisz”! Mostek przy śluzie Gdańska Głowa jest otwierany na żądanie załogi.

Z kolei szlak Tugi, którym możemy płynąć od Szkarpawy aż do Nowego Dworu Gdańskiego wymusza położenie masztów. Na nim również są mosty zwodzone, na razie wciąż nieczynne i stałe.

Na Nogacie niestety są niskie mosty i niskie linie wysokiego napięcia. Oczywiście warto tamtędy popłynąć a cumowanie u stóp Zamku Krzyżackiego w Malborku, zwłaszcza gdy wieczorem odbywa się widowisko „światło i dźwięk” jest wielką atrakcją. Na Nogacie mamy również aż cztery śluzy, z których jedna, Biała Góra stanowi imponujący węzeł wodny, sam w sobie wart odwiedzenia. Śluza ta ma aż pięć par wrót – cztery używane zależnie od wysokości poziomu wody a także wrota przeciwpowodziowe i tzw. Wielki Upust łączący Liwę z NOgatem, - z jazem i nieużywaną obecnie śluzą.

Na rzekach widzimy coraz częściej ślady działalności bobrów i słychać świergot ptactwa.
Ważniejsze przystanie: Świbno, Tczew, Malbork, Sztutowo (od lata 2009 roku), Drewnica (od lata 2009 roku), Nowy Dwór Gdański (znikome zaplecze).


Mapka szlaków opisanych w dziale Pętla Żuławska - Rzeki Delty Wisły.
Aby obejrzeć mapkę w większym rozmiarze - klikamy na mapkę.



Główne szlaki wodne w tym dziale to:

• Wisła
• Szkarpawa
• Wisła Królewiecka
• Tuga i Święta
• Nogat
• Cieplicówka
• Liwa
  

Mapka ze schematycznym planem dróg wodnych obejmująca swoim zasięgiem obszar większy, niż opisywany w tym dziale.
Ponieważ jednak wszystkie te szlaki łączą się ze sobą w sposób naturalny, prezentujemy mapkę w całości.

Piotr Salecki